Solup Giden Bir Zihnin Resimleri

Amerikalı ressam William Utermohlen 1995 yılında Alzheimer olduğunu öğrenince otoportresini yapmaya başlar. Sekiz yıl boyunca yaptığı bu resimler sanat tarihinde şimdiden çok özel bir yere sahip. Çünkü insanın melekelerini yitirirken yaptığı resimler bize çok önemli ipuçları sağlıyor.


1995 Yılında muhtemelen hastalığın ilk evresinde yaptığı portresindeki renk, şekil ve desen hakimiyeti geçen yıllar içinde aşama aşama yok olacaktır:



Ve daha sonra çizdikleri:





















Özellikle son karakalem çalışması bana çok hazin geldi. Uzun uzun seyrettim resmi. Yaşlılık, bunama ya da nörolojik bir bozukluk nedeniyle farklılaşan, yeterliliğini kaybeden zihnin varolmaya çabalayışında tüm insanlığın mücadelesi var sanki. Hem sonuçsuz kalmaya mahkum bir çaba bu, ama hem de çok saygıdeğer. Çünkü başka bir yolu yok yaşamanın. Bu bir direniş. Yok eden, ezip geçen, ufak parçalara ayıran zamana karşı sürdürülen çok trajik bir savaş hikayesi. Sürekli ölüyoruz. Zamanın başlangıcından bu yana, hiç durmadan ölüyoruz… Tek yapabildiğimiz deneyimleri aktarabilmek. Başka bir yerde, bir başkası olarak yaşamanın nasıl bir şey olduğunu anlatabiliyoruz. Anlatmak istiyoruz. İşin tuhaf yanı anlayabiliyoruz. Tanrıların bile yapamadığını yapıyoruz.

Murat GÜLSOY